Psoralea corylifolia benim Fitoteapi Yüksek Lisans bitirme proje konumdu. Bu bitkiyi araştırdıkça içerisindeki bu bitkiye özel “bakuchiol” bileşiğinin sağlık üzerinde çok yönlü etkisi ve bitkinin neredeyse her derde deva özelliği, bu bileşiği uygun olan tüm krem ve serum formüllerimde kullanmama vesile oldu.yonlarımda
BAKUCHIOL BİLEŞİĞİNİN DEĞERİNİ ANLAMAK İÇİN AİT OLDUĞU BİTKİYİ TANIMAK LAZIM
Tıbbı olarak kullanımı Indian Pharmaceutical Codex, Çin, İngiltere ve Amerikan Farmakopelerinde kayıtlı olmakla beraber Ayurveda, Unani ve Siddha tıbbında da geleneksel kullanımları var.
‘Psoralea' ismi Yunanca "kaşıntı veya cüzzamdan etkilenen" anlamına gelen 'Psoraleos' teriminden türetilmiştir hatta halk arasında “sedef otu, cüzzam otu “diye de adlandırılıyor.
Genel olarak dünyada ve ülkemizde “bamchi” olarak bilinmekle birlikte bölgesel olarak değişen isimleri ile de karşılaşılmaktadır. Ticari adı ise Babchi ve Bakuchi olarak bilenmektedir.
Çin geleneksel tıbbında, genel bedeni yeniden canlandırmak için bir tonik olarak neredeyse saygı duyulan bir bitkidir. Bu sebeple halk arasında "Buguzhi” olarak adlandırılır. Bu kelime aslında üç Çince kelimeden oluşur; "Bu", "canlandırmak" anlamına gelir; 'Gu', 'kemik' anlamına gelir ve üçüncü kelime 'Zhi', 'yağ' anlamına gelir; kemikleri canlandıran, yağlayan şeklinde anlamlandırılabilir. Bu bitki Sanskritçe'de ise cüzzamı iyileştirici anlamında "Kushtanashini" olarak anılır.
Bitkinin neredeyse tüm bölümleri; kökleri, yaprakları, tohumu, tohumlu meyvesi tıbbi değeri olan yaklaşık 291 çeşit fitobileşen içerdiği tespit edilmiş. Başlıca kumarinler, flavonlar, mono terpenler, kalkonlar, lipitler, reçineler ve stigmasteroidler içermektedir.
Bakuchiol’ e gelince; bitkiye bir özel fito bileşen. Bitkinin aslında tüm organlarında bulunur. Ama en çok bizim çok yakından tanıdığımız çörek otu bitkisinin tohumlarına benzeyen siyah tohumlarında bulunur. Kozmetikte ise sıklıkla yaprak ve tohum ekstraktı ile birlikte, tohumundan soğuk sıkım ile elde edilen yağı kullanılmaktadır.
SAĞLIĞA ETKİLERİ SIRALAMAKLA BİTMİYOR
Hem tohumlar hem de meyveler, pigmentasyonu düzenlediği bilinen psoralen içeriyor. Yapılan çalışmalarda P. corylifolia tohum ekstrelerinin anti-hiperglisemik, anti-depresan, anti-tümör, anti-bakteriyel ve anti-oksidan özelliklere sahip olduğu görülüyor. Yine tohumlarının antelmintik, müshil, idrar söktürücü ve yaraları iyileştirici özelliği vardır. Major bileşenlerden olan psoralen ve isopsoralen'in antibakteriyel, antiviral ve antitümör özellikleri sebebiyle öksürük, astım, nefrit, alopesi areata, adet görme, rahim bozuklukları ve kanamalar gibi çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde kullanılıyor. Aynı zamanda vazodilatör etkisi ile kalp rahatsızlıklarında ve fil hastalığı tedavisinde de kullanılmakta. Japonya'da tohumların etanol ekstraktı, turşu ve bazı işlenmiş gıdalarda koruyucu olarak kullanılırken, tohum küspesi nitrojen ve mineraller açısından zengin olması sebebiyle hayvan yemi olarak kullanılıyor.
NOT; Hastalık tedavisi ile ilgili kullanımı daha halk arasında geleneksel kullanıma dayalı ve bu etkilerinin kanıtı için daha çok klinik deneylerle ihtiyaç var.
Ancak Psoralea cinsine ilişkin mevcut literatüre bakıldığında P. corylifolia'nın etnobotanik, etnofarmakolojik, biyolojik ve fitokimyasal açıdan cinsin önemli bir üyesi olduğu görülmektedir. Gelecekte kanser dahil pek çok hastalığa faydalı olacak ilaç formülayonlarında potansiyel bir güce sahip olduğu öngörülüyor.
BAKUCHIOL İLE RETİNOL KARŞILAŞTIRILMASI
Psoralea corylifolia bitkisinin tohumlarından elde edilen bakuchiol bileşiğinin kuvvetli antioksidan ve antienflamatuar özelliği nedeniyle kutanöz cilt yaşlanmasında karşılaştırmalı etkinliği amaçlanarak retinol ile birlikte çalışması yapılmıştır. Her iki bileşiğinde deride benzer deride gen ekspresyonunu indüklediği ve kutanöz foto hasarın iyileşmesine yol açtığı görülmüştür. İnvivo çalışma olmamasına rağmen bakuchoil bileşiğinin retinoitlerin fonksiyonel bir analoğu olduğu ileri sürülmüştür.
Bir çalışmada hassas cilde sahip hastaların yaşlanma karşıtı retinoid kullanımında tahriş nedeniyle topikal kullanımı sakıncalı olduğu için alternetif olarak. P. corylifolia tohumundan elde edilen bir meroterpen olan bakuchiol kullanılmıştır. Bu çalışmada bakuchiol’in, kozmetik ürünlerinin güvenli bir bileşen olarak, hassas cilde sahip kişiler tarafından kullanılabileceği belirtilmiş, güvenilir antioksidan, antimikrobiyal ve cilt onarıcı özellikleri nedeniyle cilt bakım ürünlerinde etkili bir bileşen olarak kullanılabilirliği rapor edilmiştir .
Kaynaklar
https://doi.org/10.1111/bjd.16918
Chopra, B., Dhingra, A. K., & Dhar, K. L. (2013). Psoralea corylifolia L.(Buguchi)—folklore to modern evidence. Fitoterapia, 90, 44-56.
Kamboj, J., Sharma, S., & Kumar, S. (2011). In vivo Anti-diabetic and Anti-oxidant potential of Psoralea corylifolia seeds in Streptozotocin induced type-2 diabetic rats. Journal of health science, 57(3), 225-235.
Koul, B., Taak, P., Kumar, A., Kumar, A., & Sanyal, I. (2019). Genus Psoralea: a review of the traditional and modern uses, phytochemistry and pharmacology. Journal of ethnopharmacology, 232, 201-226.