Mavi ışık genellikle 400 ile 500 nm arasında değişen görünür ışıktır. Gözün görebildiği görünür ışığın yaklaşık üçte biri yüksek enerjili görünür veya mavi ışık olarak kabul edilir.
Yapılan bilimsel çalışmalar sonucu mavi ışığın ultraviyole ışınlarından sonra göz ve cilt sağlığı için en tehlikeli yüksek enerjili ışık olduğuna dikkat çekiyor.
Mavi ışık kaynağı maalesfef sadece güneş ışınları değil. Belli bir ölçüde gündüz vakti özellikle güneşten gelen mavi ışık gözümüze yararlı olup daha uyanık kalmamızı sağlamakta ve çocukların gözlerindeki refraktif gelişime olumlu etkisi olabiliyorken, floresan, led aydınlatma ,düzekran televizyonlar, diz üstü bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve diğer digital cihazlar da önemli bir şekilde mavi ışık yaymaktadır. Bu cihazların yaydığı yüksek enerji düzeyindeki ışığın miktarı, güneş tarafından yayılan yüksek enerji düzeyindeki ışığın sadece küçük bir oranıdır. Fakat insanların bu cihazları kullanarak harcadıkları zaman ve bu ekranların kullanıcının yüzüne yakınlığı, birçok bilim insanlarını mavi ışığın göz sağlığı ve cilt sağlığı üzerindeki ı uzun süreli olumsuz etkileri hakkında endişelendirmektedir.
MAVİ IŞIĞIN ZARARLARI
Mavi ışığa maruz kalmak maküla dejenerasyonu riskini artırabilir. Mavi ışığın retinaya kadar nüfuz etmesi, yapılan laboratuvar çalışmalarında mavi ışığa maruz kalmanın retinadaki ışığa duyarlı hücrelere zarar verebileceğini göstermiştir.Bu, kalıcı görme kaybına yol açabilen maküla dejenerasyonu gibi retinal değişikliklere neden olabilmektedir birçok göz doktoru
bilgisayar ekranlarından, akıllı telefonlardan ve diğer dijital cihazlardan gelen mavi ışığa maruz kalmanın yaşamının ilerleyen dönemlerinde maküla dejenerasyonu riskini arttırabileceği konusunda endişe duymaktadır.
Mavi ışık dijital göz yorgunluğuna katkıda bulunur. Kısa dalga boylu, yüksek enerjili mavi ışık diğer
görünür ışıklardan daha kolay dağıldığı için kolayca odaklanamaz. Önemli miktarda mavi ışık yayan bilgisayar ekranlarına ve diğer cihazlara bakıldığında ve digital göz yorgunluğuna sebep olabilir.
CİLT SAĞLIĞINA ZARARLARI
Mavi ışık, ultraviyole ışınlarına göre daha yüksek enerjilidir. Bu nedenle ciltte daha derin tabakaları etkiler, daha çok hasar verebilir, kolajen dokuyu parçalayabilir kalıcı etki bırakabilir. Oluşan bu foto hasar sonucu cildinizde ton farklılıkları, lekeler, çizgi ve kızarıklıklar oluşumuna sebebiyet verebilir. Fotosensitive yani ışık duyarlılığı oluşturabilir.
SİRKADYEN RİTİM, MELATONİN VE MAVİ IŞIK İLİŞKİSİ
Güneşin batmasıyla beraber vücudumuzda melatonin hormonunun sentezlenmesi başlamaktadır. Melatonin hormonu, mavi ışığa çok duyarlı ve bu ışığa maruz kalındığında üretimi yavaşalar hatta tamamen durabilir. Melatonin hormonunun bu düzensiz durumu ise uyku problemlerine yol açmakta ve sirkadyen ritmi yani bedenin biyolojik saatini bozmaktadır.Bunun sonucu kanda artan kortizol seviyesi hafızayı etkiliyor hatta kilo alımına,depresyona ve ruh halindeki olumsuz etkilenmelere sebep olmaktadır.
MAVİ IŞIKTAN NASIL KORUNURUZ?
En etkili yol aşırı mavi ışık maruziyetine engel olmaktır.
Mavi ışık filtreli cilt bakım ve güneş ürünleri kullanılması , ancak cildi yormamak adına bu filtreyi sağlayan doğal içerikli ürünler tercih edilmelidir. Özellikle beta karoten içeren bitki özleriyle zenginleştirilmiş cilt bakım ürünleri sağlıklı bir tercih olacaktır.
Bilgisayar ekranlarından, akıllı telefonlardan ve diğer dijital cihazlarla geçirilen süre azaltılmalıdır, bilgisayar karşısında uzun süre geçirmek zorunda kalan filtreli numarasız gözlük kullanabilir veya filtreli bilgisayar ekranı kullanabilir.
KAYNAKLAR
Behar-Cohen F, Martinsons C, Viénot F, Zissis G, Barlier-Salsi A., Cesarini JP, Enouf O, Garcia M, Picaud S, Attia D. Lightemittingdiodes (LED) for domestic lighting: Any risks for the eye? Prog Retin Eye Res. 2011;30:239-257.
O'Hagan JB, Khazova M, Price LL. Low-energy light bulbs, computers, tablets and the blue light hazard. Eye (Lond).2016;30:230-233.
Gronfier C. The good blue and chronobiology: light and non visual functions, Points de Vue, International Reviev ofOphthalmic Optics, 2013; Spring N68.
Sand A, Schmidt TM, Kofuji P. Diverse types of ganglion cell photoreceptors in the mammalian retina Prog Retin Eye Res.2012;31:287-302.
Lockley SW, Brainard GC, Czeisler CA. High sensitivity of the human circadian melatonin rhythm to resetting by shortwavelength light. J Clin Endocrinol Metab. 2003;88:4502-4505.
Czeisler, CA. Shanahan TL, Klerman EB, Martens H, Brotman Dj, Ernens JS, Klein T, Rizzo JF. Suppression of melatoninsecretion in some blind patients by exposure to bright light. New Eng J Med. 1995;332:6-11.